Poganami są wszyscy, którzy potakują życiu, dla których Bóg jest wyrazem na wielkie Tak, potwierdzające wszystkie rzeczy. [Nietzsche]
Artemida
Karty podstawowe
Oribasios
Teologia
Przydomki Artemidy
Charakterystyka
Bogini polowania, dziczy i dzikich zwierząt. Ogniska w lesie są pod jej opieką, jak również jeziora i źródła. Stąd też rybołówstwo należy do jej dziedzin. Jest panią dróg i przystani. Wiąże się ją ze świtem i mrozem.
Jest również Boginią - opiekunką porodów, rodzących, opiekunką niemowląt, i dzieciństwa, a zwłaszcza małych dziewczynek aż do czasu ich zamążpójścia (podobnie jak Apollo jest opiekunem chłopców) – stąd była opiekunką stanu dziewiczego, dziewiczych tańców i małżeństwa.
Podobnie jak jej bliźniaczy brat przynosi nagłą śmierć i chorobę na dziewczęta i kobiety, jak Apollo na mężczyzn i chłopców. Jest też uzdrowicielką i dawczynią dobrego zdrowia, a także patronką rytualnego oczyszczenia. Była Boginią Amazonek i Hiperborejczyków.
Jako Bogini przodków jest też obrończynią ojczyzny.
Identyfikowano ją z Selene (Księżycem), Hekate, Despoeną, Britomartis, a także z nie-greckimi Boginiami, jak tracką Bendis czy egipską Bastet.
Mity o Artemidzie
O narodzinach Bogini, po których natychmiast asystowała swej matce w narodzinach swego bliźniaczego brata Apollona.
O Wojnie Trojańskiej, w której została pokonana przez Herę w walce Bogów.
O myśliwym Aktaionie, który spotkał Boginię w czasie, gdy się kąpała i został zmieniony w jelenia.
O gigantach Aloadach, którzy usiłowali zdobyć Olimp, ale zostali zwiedzeni przez Artemidę, tak, że pozabijali się nawzajem.
O ofiarowaniu Ifigenii przez króla Agamemnona i uczynieniu z niej przez Boginię swojej kapłanki.
O gigancie Orionie, bliskim towarzyszu Bogini, zabitym przez nią niechcący z podpuszczenia zazdrosnego brata.
O dziku Kalydoniańskim posłanym przez Boginię by ukarać Kalydon.
O nimfie Kallisto, towarzysze Bogini, uwiedzionej przez Zeusa, który przybrał postać samej Bogini.
Interpretacje i opracowania
Artemida - dziewicza Łowczyni, Oribasios
Artemida na łowach, jednoaktówka Lecha Brywczyńskiego
Wizerunki
Przedstawiano ją zwykle jako dziewczynę ubraną w krótki chiton do kolan.
Atrybuty:
- łuk łowiecki
- kołczan ze strzałami
Modlitwy i hymny
Hymn homerycki do Artemidy [9]
Hymn o Artemidzie,Kallimach
Do Diany, Katullus
Do Diany, Horacy
Ważniejsze święta
Mounukhion | Mounukhia | 30 IV |
Thargelion | Thargelia | 19-20 V |