Wrzesień 2009

Codzienne nabożeństwo

Total votes: 4145

Oribasios

Drew Campbell zaproponował współczesny system codziennego nabożeństwa operający się na zawartych w Pracach i Dniach Hezjoda świętych miesiącach oraz hymnach orfickich. Posługiwanie się hymnami orfickimi ma swoje wady i zalety: wadą jest czasem nieco dziwna teologia, różna od głównego nurtu; zaletą, że zbiór tych hymnów obejmuje wszystkie większe Bóstwa i wiele mniejszych, które można uczcić w ciągu miesiąca. Oczywiście można zastąpić je innymi wedle własnego uznania. Numeracja odwołuje się do angielskiego tłumaczenia Apostolosa N. Athanassakisa (1977).

Do Aresa [8]

Total votes: 4117

Homer

W hełmie złocistym Aresie, siedzący na wozie, przemożny,
hardy, zbrojny spiżem i tarczą, miast opiekunie,
w boju potężny, o twardej i niestrudzonej prawicy,
tarczo Olimpu i ojcze Nike niosącej zwycięstwo,
mężów najsprawiedliwszych przywódco, podporo Themidy,
berło dzierżący odwagi, co krąg płomienny wśród siedmiu
szlaków eteru zataczasz, gdzie ciebie ogniste rumaki
niosą stale po trzeciej orbicie naszego wszechświata,
usłysz mnie, ludzi stronniku, młodości dawco kwitnącej,
ześlij z niebios na nasze żywoty jasność łagodną,

Skirophorion

Total votes: 3989

Oribasios

 

Arrhephoria (τὰ ἀρρηφόρια)

święto na cześć Ateny (Arretophoria)

Najmłodsze Atenki, w wieku od 7 do 11 lat, brały także udział w święcie zwanym Arreforia, jako tak zwane arrefory, niosące tajemne dary, które składały w grocie w ogrodach Afrodyty.

Źródło: L. Winniczuk, Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu.

Anthesterion

Total votes: 4045

Oribasios

 

Anthesteria (Ανθεστήρια) (25-27 II)

Na cześć Dionizosa

Nazywane też Starszymi Dionizjami (Ta Arkhaiotera Dionysia). Było świętem młodego wina ale łączyło się też ze świętem zmarłych. Trwało trzy dni:

1 dzień - Pithoigia, (25 II)(Πυθοίγια)

święto otwarcia beczek z dojrzałym winem

2 dzień - Khoes (26 II) (Χόες )

święto dzbanów, picie, obchodzenia małżeństwa Dionizosa reprezentowanego przez Arkhona Basileusa i jego żonę Basilinnę.

Gamelion

Total votes: 3986

Oribasios

 

Lenaia

Święto na cześć Dionizosa

Lenaje były związane z okresem tłoczenia wina: po złożeniu ofiar przy najstarszej świątyni w Atenach, zwanej Lenajon, odbywało się uroczyste tłoczenie wina i próbowanie świeżego napoju. Ulicami wiosek i miast przeciągały wesołe pochody, w Atenach odbywały się uczty urządzane na koszt państwa. W 440 r. p.n.e. wprowadzono do programu uroczystości w Atenach wystawianie komedii, a w roku 420/419 włączono także tragedie.

Źródło: L. Winniczuk, Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu.

Puanepsion

Total votes: 4030

Oribasios

 

Proerosia

Inna nazwa: Proarktouria. Święto wstępnej orki na cześć Demeter

Święto wiążące się z modlitwami o dobre zbiory, poprzedzające orkę i wysiew. Nazwa Proarktouria wskazuje, że było urządzane przed wchodem Arcturusa (najjaśniejsza gwiazda z gwiazdozbioru Wolarza, przedstawiającego syna Zeusa i Kallisto, stworzonego podczas orki).

 

Hymn do Nike [33]

Total votes: 3983

Orfeusz

Wzywam potężną Nike, tęsknotę śmiertelnych,
Która jedyna uwalnia śmiertelnych od gwałtownych żądzy
I z ciężkiego położenia, spowodowanego wzajemnymi bojami,
Rozstrzygająca w sporach [na korzyść] zagarniających zdobycz, dla ich zasług,
Przynieś im przytłaczającą, najsłodszą wojenną sławę zwycięstwa;
Władasz bowiem wszystkim, zaś znakomita sława każdego boju Spoczywa [jako] pęczniejąca ofiara dla sławnej Nike,
Hejże, błogosławiona, przybądź, zaufaj promiennemu obliczu,
Sprowadzająca zawsze kres znakomitych czynów

.

Hekatombaion

You voted 2. Total votes: 4080

Oribasios

Kronia

Święto na cześć Kronosa

Jedno z najdawniejszych świąt ateńskich - Kronia, ku czci Kronosa i dla upamiętnienia złotego wieku, który nie znał jeszcze niewolnictwa. Nie wiemy nic o związanych z tym świętem obrzędach kultowych, natomiast wiadomo, że dzień ten, wolny od pracy, wypełniały zabawy i uczty, przy których panowie usługiwali niewolnikom. Odbywały się także przyjęcia na koszt państwa.

Źródło: L. Winniczuk, Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu

Święto zbiorów na cześć Boga rolnictwa Kronosa. Święto na cześć Tytana

Rola wychowania i prawa w kształtowaniu dzielności etycznej

Total votes: 4204

Arystoteles

Czyż więc, skoro się w ogólnych zarysach dostatecznie omówiło to zagadnienie i sprawę cnót, a także przyjaźni i przyjemności, czy należy uważać, że cel, któryśmy sobie postawili, został osiągnięty? Czy też, jak się to mówi, jeśli idzie o to, co czynić, celem nie jest roztrząsać to wszystko i poznać, ale raczej czynić to? Tak więc w odniesieniu do dzielności etycznej celem jest nie poznać ją, lecz posiąść i usiłować posługiwać się nią czy też w inny jakiś sposób stać się etycznie dzielnym.

Teoretyczna kontemplacja źródłem doskonałego szczęścia

Total votes: 4142

Arystoteles

Jeśli szczęście jest działaniem zgodnym z dzielnością etyczną, to można przyjąć, że zgodnym z jej rodzajem najlepszym; tym zaś jest dzielność najlepszej części [w człowieku]. Czy jest nią rozum, czy coś innego, co zdaje się zgodnie z naturą rządzić i kierować nami i pojmować rzeczy piękne i boskie, czy jest ono samo też czymś boskim, czy też tylko najbardziej boskim naszym pierwiastkiem - [w każdym razie] czynność jego zgodna z właściwą mu swoistą dzielnością będzie doskonałym szczęściem. Że jest to czynność teoretycznej kontemplacji - powiedzieliśmy już.

O istocie szczęścia

Total votes: 3966

Arystoteles

Po omówieniu cnót, form przyjaźni i rodzajów przyjemności, musimy jeszcze przedstawić w zarysie istotę szczęścia, skoro przecież uważamy je za cel poczynań ludzkich. Przedstawienie nasze będzie zwięźlejsze, jeśli nawiążemy do tego, co było już w tym względzie powiedziane. Owóż powiedzieliśmy, że szczęście nie jest trwałą dyspozycją; bo gdyby nią było, mogłoby przysługiwać też komuś, kto śpi przez całe życie, żyjąc życiem wegetatywnym, a także komuś dotkniętemu najcięższą niedolą.

Trudności w wynajdywaniu środka w przypadkach jednostkowych

Total votes: 4214

Arystoteles

Wykazaliśmy tedy w sposób wystarczający, że i w jakim znaczeniu dzielność etyczna polega na zachowywaniu właściwego środka, i to środka pomiędzy dwiema wadami, z których jedna pochodzi z nadmiaru, druga zaś z niedostatku, i że posiada te właściwości, ponieważ zmierza, zarówno w doznawaniu namiętności jak i w postępowaniu, do właściwego środka jako do swego celu. Dlatego to jest rzeczą trudną osiągnąć wysoki poziom etyczny; trudno bowiem we wszystkim utrafić w środek, tak jak znaleźć środek koła jest rzeczą, którą nie każdy potrafi, lecz tylko ktoś, kto się na tym rozumie.

Przegląd poszczególnych cnót

Total votes: 4088

Arystoteles

Trzy tedy są rodzaje dyspozycji, z których dwie są wadami (pierwsza z powodu nadmiaru, druga z powodu niedostatku), jedna zaś, a mianowicie zachowanie właściwej miary, jest zaletą; wszystkie te dyspozycje wzajemnie się sobie poniekąd przeciwstawiają, ile ze obie skrajności przeciwne są zarówno środkowi, jak i nawzajem między sobą, środek zaś jest przeciwieństwem obu skrajności; jak to, co jest czemuś równe, jest większe od czegoś, co od niego mniejsze, mniejsze zaś od czegoś, co od niego większe, tak trwałe dyspozycje trzymające się środka oznaczają nadmiar w stosunku do niedostatku, niedos

Cnota jest umiarem pomiędzy nadmiarem i niedostatkiem

Total votes: 4286

Arystoteles

Trzeba to jednak nie tylko w sposób ogólny powiedzieć, lecz także uzgodnić z przypadkami jednostkowymi, w rozważaniach bowiem dotyczących postępowania twierdzenia ogólne uboższe są w treść, te zaś, które dotyczą jednostkowych przypadków, więcej zawierają prawdy; wszak postępowanie odnosi się do przypadków jednostkowych, z którymi tedy trzeba być w zgodzie. Znajomość ich czerpać należy z naszej tablicy.

Cnota jako trwała dyspozycja, dzięki której człowiek staje się dobry i dobrze postępuje

Total votes: 4268

Arystoteles

Tak więc powiedziano, czym jest dzielność etyczna ze względu na swój rodzaj; należy jednak nie tyle tylko stwierdzić, że jest trwałą dyspozycją, lecz nadto określić, jaka to jest dyspozycja. Trzeba tedy powiedzieć, że wszelka dzielność jest źródłem doskonałości zarówno przedmiotu, którego jest zaletą, jak też właściwej mu funkcji, tak np. dzielność oka czyni dobrymi zarówno oko, jak i jego funkcję; albowiem dzięki dzielności oka dobrze widzimy. Podobnie dzielność konia sprawia, że koń jest dobry i że potrafi dobrze biec, nieść jeźdźca i stawiać opór nieprzyjaciołom.

Strony