Hellenizm

Części duszy i podział cnót na dianoetyczne i etyczne

Total votes: 4275

Arystoteles

Skoro tedy szczęście jest pewnego rodzaju działaniem duszy, zgodnym z nakazami doskonałej dzielności, należy zająć się dzielnością. To bowiem może pozwoli nam lepiej zrozumieć istotę szczęścia. Zdaje się, że także prawdziwy mąż stanu poświęca najwięcej starań dzielności, ponieważ chce wyrobić w obywatelach dzielność i posłuszeństwo wobec prawa (przykładem tego prawodawcy Kreteńczyków i Lacedemończyków i ewentualnie inni do nich podobni); jeśli zaś badania te należą do nauki o państwie, to jasną jest rzeczą, że dociekania nasze zgodne będą z pierwotnymi zamierzeniami.

Przeznaczenie śmierci

Total votes: 4042

Heraklit

[118] Poległych na polu chwały bogowie czczą i ludzie. ἀρηϊφάτους θεοὶ τιμῶσι καὶ ἄνθρωποι B24 DK
[119] Wielkie śmierci otrzymują w udziale wielkie przeznaczenia. μόροι γὰρ μέζονες μέζονας μοίρας λαγχάνουσι B25 DK
[120] Tam przed nim powstają i stróżami się stają żywych i zmarłych. ἔνθα δ' ἐόντι ἐπανίστασθαι καὶ φύλακας γίνεσθαι ἐγερτὶ ζώντων καὶ νεκρῶν B63 DK
[121] Dusze w Hadesie czują powonienie. αἱ ψυχαὶ ὀσμῶνται καθ' Ἅιδην

Wątki etyczne i polityczne

Total votes: 4070

Heraklit

[99] Z pożądaniem walczyć trudno; sprzedaje się ono bowiem za cenę duszy. θυμῷ μάχεσθαι χαλεπόν· ὃ γὰρ ἂν θέλῃ, ψυχῆς ὠνεῖται B85 DK
[100] Dla ludzi spełnienie się tego wszystkiego, czego pragną, nie byłoby dobro. ἀνθρώποις γίνεσθαι ὁκόσα θέλουσιν οὐκ ἄμεινον B110 DK
[101] Pychę gasić należy bardzie; od pożaru. ὕβριν χρὴ σβεννύναι μᾶλλον ἢ πυρκαῖήν B43 DK
[102] Charakter ludzki trafnych osądów nie posiada, boski natomiast posiada.

Dusza i płynność wszechrzeczy

Total votes: 3886

Heraklit

[85] Dla dusz śmierć to stanie się wodą, dla wody śmierć to .stanie się ziemią; z ziemi zaś woda powstaje, a z wody dusza. ψυχῇσιν θάνατος ὕδωρ γενέσθαι, ὕδατι δὲ θάνατος γῆν γενέσθαι, ἐκ γῆς δὲ ὕδωρ γίνεται, ἐξ ὕδατος δὲ ψυχή B36 DK
[86] Dla dusz to rozkosz lub śmierć stać się wilgotnymi. ψυχῇσι φάναι τέρψιν ἢ θάνατον ὑγρῇσι γενέσθαι B77 DK
[87] Człowiek, gdy upije się, prowadzony jest przez nieletniego chłopca i zataczając: się nie wie, dokąd idzie, mając zmoczoną duszę.

Światotwórczy ogień i jego przemiany

Total votes: 4140

Heraklit

[63] Z rzeczy rozrzuconych przypadkiem najpiękniejszy porządek (kosmos). σάρμα εἰκῇ κεχυμένον ὁ κάλλιστος, φησὶν Ἡράκλειτος, [ὁ] κόσμος B124 DK
[64| Tego kosmosu, jednego dla wszystkich, nie sprawił ani żaden z bogów ani ludzi, lecz był on zawsze i jest i będzie wiecznie żyjącym ogniem, rozpalającym się w miarę i w miarę gasnącym. κόσμον (τόνδε), τὸν αὐτὸν ἁπάντων, οὔτε τις θεῶν, οὔτε ἀνθρώπων ἐποίησεν, ἀλλ' ἦν ἀεὶ καὶ ἔστιν καὶ ἔσται πῦρ ἀείζωον, ἁπτόμενον μέτρα καὶ ἀποσϐεννύμενον μέτρα. B30 DK

Jedność i walka przeciwieństw

Total votes: 4044

Heraklit

[45] Sprzężenia: całe i nie oałe, zbieżne — rozbieżne, dźwięczne — rozdźwięczne; z wszystkich jedno i z jednego wszystkie. συνάψιες ὅλα καὶ οὐχ ὅλα, συμφερόμενον διαφερόμενον, συνᾷδον διᾷδον, καὶ ἐκ πάντων ἓν καὶ ἐξ ἑνὸς πάντα. B10 DK
[46] Przeciwstawne zbieżne... z rzeczy zróżnicowanych najpiękniejsza harmonia. I wszystko powstaje ze sporu. Ἡ. τὸ ἀντίξουν συμφέρον καὶ ἐκ τῶν διαφερόντων καλλίστην ἁρμονίαν καὶ πάντα κατ' ἔριν γίνεσθαι. B8 DK

Mądrość: wszystko jest jednym

Total votes: 3878

Heraklit

[39] Spośród tych, których wywody słuchałem, nikt nie dochodzi do tego, aby zrozumieć, że mądrość od wszystkiego jest odrębna. Ἡρακλείτου. ὁκόσων λόγους ἤκουσα,οὐδεὶς ἀφικνεῖται ἐς τοῦτο, ὥστε γινώσκειν ὅτι σοφόν ἐστι πάντων κεχωρισμένον. B108DK
[40] Badałem samego siebie. ἐδιζησάμην ἐμεωυτόν. B101DK
[41] Mądre jest to, że ci, którzy nie mnie, lecz logosu wysłuchawszy przyznają, że wszystko jest jednem,

Strony