Nieśmiertelni są tylko Bogowie
Ermikles
Z książki Pogański duch Europy
Poganami są wszyscy, którzy potakują życiu, dla których Bóg jest wyrazem na wielkie Tak, potwierdzające wszystkie rzeczy. [Nietzsche]
Fryderyk Schiller
Władając światem, cali w piękna blasku,
Wiedliście ludy żyjące bez waśni,
Szczęsne, za sobą na radości pasku,
Cudne istoty, wyłonione z baśni.
Wasz czar miał w sobie promienności więcej,
Jak gdyby wiewem owiany iluzji!
Wonczas wieńczono twe świątynie wieńcem,
O Wenus z Amatuzji!
Fragment rozdziału Kłopoty z religią Greków z ksiązki O starożytności polemicznie Ewy Wipszyckiej, ss.30-37
Wykład religii greckiej w podręcznikach i kompendiach dostępnych polskiemu czytelnikowi jest podporządkowany dwóm tezom: po pierwsze, bogowie greccy byli niesłychanie ludzcy, zachowywali się i odczuwali jak śmiertelnicy; po drugie, bogowie greccy byli upersonifikowanymi siłami przyrody, gdyż człowiek zanim stworzył naukę, deifikując naturę nadawał jej sens. Obie tezy są niesłuszne, choć nie pozbawione podstaw. Przyjrzyjmy się im bliżej.
Zaczerpnięte z zakończenia książki Wernera Jaegera, Teologia wczesnych filozofów greckich, Kraków 2007, ss.259-262
Heraklit jest niewątpliwie jednym z najgłębszych mędrców starożytności. Niestety, pełna rekonstrukcja jego myśli jest dziś niemożliwa, gdyż ocalały jedynie fragmenty. Nawet to jednak co zostało inspiruje do dzisiaj. Chciałbym rozważyć tutaj niektóre jego koncepcje.
Poznanie
Co charakterystyczne dla tego mędrca, to jego arystokratyzm. Nie łudził się, że znajdzie zrozumienie wśród szerokich mas.