Poganami są wszyscy, którzy potakują życiu, dla których Bóg jest wyrazem na wielkie Tak, potwierdzające wszystkie rzeczy. [Nietzsche]
Święto o charakterze pokutnym. Wywodzi się z wierzenia iż na początku miesiąca Apollo przechodził przez wąwóz Parnasu do Delf i zaczynał walkę z [smokiem] Definem. Skoro uzyskał tak charakter Boga gniewnego - należało go przebłagać.
W Atenach siedmu chłopców i siedem dziewcząt niosła gałązki oliwne związane białą wełną (zwaną ἱκετηρία), do Delphinium.
Święto obchodzone w miejscach, gdzie znajdowały się świątynie Asklepiosa a wśród nich zwłaszcza w Epidaurus, obchodzone co pięć lat, dziewięć dni po Igrzyskach Istmijskich.
Źródło: www
W procesji (pompe) przez miasto kapłani nieśli Dion Kodion (Święte Runo), skórę owcy poświęconej Zeusowi Meilichios (Dającemu się przebłagać), chtonicznemu aspektowi Zeusa. Był on czczony w postaci węża. Wbrew pozorom było to bóstwo groźne, którym składano ofiary całopalne, a nie jak innym jego aspektom ofiary typu thysia (połączone z ucztą). Z drugiej strony był również opiekunem dzieci.
Poniżej prezentujemy kalendarz ateński. Należy pamiętać, że poszczególne polis greckie posługiwały się odmiennymi kalendarzami. Ateński udało się zrekonstruować w najpełniejszym stopniu. Był on przy tym jednym z najbardziej rozbudowanych, co również bywało przedmiotem krytyki ze strony cudzoziemców.
Kalendarz grecki był systemem lunarno-solarnym, daty poszczególnych świąt będziemy co roku aktualizować na podstawie oficjalnego kalendarza Hellenionu. Według niego też rozstrzygamy wątpliwe daty świąt.
Artemido, władczyni Delos i pieknej Ortygii,
Zostaw łuk swój święty, na kolanach Charyt go złóż,
A obmyta w nurcie Inopu. przybądź do naszych Lokrów*,
Alketydzie** zbolałej lżejszy poród spraw!
Nossis Z Epigramatów z Wieńca Meleagra, Za: Zygmunt Kubiak, Literatura Greków i Rzymian, s. 335
* Wstawić właściwą miejscowość i ** imię rodzącej
Synu Ino, Melikertesie, i modra królowo morza,
Leukotee, bogini odwracająca nieszczęście
Kręgi taneczne nereid i wy, fale, i ty Posejdonie,
I najłagodniejszy z wiatrów, tracki Zefirze,
Tak mnie prowadźcie łaskawie wśród fal ogromnych,
Bym do słodkiego wybrzeża Pireusu bezpiecznie dopłynął.
Autorem tej modlitwy do bóstw morskich jest Filodem, podróżnik, płynący do Aten. Za Zygmunt Kubiak, Literatura Greków i Rzymian, s.383.
Życie religijne Starożytnych toczyło się w różnych wspólnotach: począwszy od domostwa, przez wspólnoty pośrednie jak fratrie czy demy (w Atenach, od reformy Kleistenesa ok. 510 r. BCE) a skończywszy na polis, czyli społeczności wszystkich obywateli.
Podstawową wspólnotą było oczywiście domostwo (oikos), jak powiada Arystoteles – wspólnota życia codziennego. Obejmował rodziców i dzieci, a także innych domowników, wliczając niewolników czy krewnych zamieszkujących wspólnie.
Anonimowy wiersz irlandzki z XVI wieku, według niektórych badaczy będący parafrazą wcześniejszego wiersza z VIII/IX wieku. Tłumaczył Ernest Bryll
Święty Patryku, dość tego ględzenia
I wywijania świętym pastorałem
Twój kij by zgorzał w jednym oka mgnieniu
Gdyby tu wojska moje przy mnie stały
Gdyby tak mój ojciec Fion z twoim Bogiem
Wziął się za bary na wzgórzu zielonym
I Bóg na gardle postawił mu nogę
To powiedziałbym - Jestem zwyciężony
Panie, przyjacielu nasz, i wy inni, którzy tu mieszkacie, bogowie! Dajcie mi to, żebym piękny był na wewnątrz. A z wierzchu co mam, to niechaj w zgodzie żyje z tym, co w środku. Obym zawsze wierzył, że bogatym jest tylko człowiek mądry. A złota obym tyle miał, ile ani unieść, ani uciągnąć nie potafi nikt inny, tylko ten, co zna miarę we wszystkim.
za: Platon, Fajdros
przeł. W. Witwicki
| 341. Ty zaś, Pauzaniaszu, synu mądrego Anchitesa, wysłuchaj mnie. | Παυσανίη, σὺ δὲ κλῦθι, δαΐφρονος Ἀγχίτου υἱέ. |
Copyright © 2025, panthion.pl